Yüksek topuklu ve gösterişli ayakkabıların, ayak sağlığını bozduğunu belirten uzmanlar, "yanlış ayakkabı seçmeyin" uyarısında bulunuyor.

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Metin Türkmen, "Bilinçli ayakkabı seçimi ile oluşabilecek bazı sağlık sorunlarını engellemek mümkün. Dikkat etmeniz gereken ayağınızın şekline müsait ayakkabılar seçmektir" dedi.


İnsan vücudunda en büyük yükü ayakların çektiğini, yürürken, koşarken ayağa binen yükün iki, üç katına çıktığını belirten Prof. Metin Türkmen, "Giyilen ayakkabıda bir mesele varsa, ayağa yüklenen bu basınç, çok daha çok rahatsızlık veriyor. Aslında ayakkabı, ayağı yerden gelen darbelere ve bu yüke karşı korumak için buluş edilen bir ürün. Günümüzde ise o kadar çok gösteriş amaçlı kullanılı*yor ki ayak sağlığı bozuluyor" dedi.


"Ayakkabının gösteriş unsuru olarak kullanılması eskiye dayanıyor" diyen Prof. Dr. Metin Türkmen, ayakkabılarla ilgili ilginç bilgi*ler veriyor:


"Bir ara ayakkabıların burunları, asaletin göstergesi olarak kullanılmış ve o kadar uzatılmış ki, bu uzun burunları kullanabilmek için özel bağcıklarla mısra asmak gerekmiştir. O günden bugüne özellikle kadın ayakkabılarında, ayak sağlığı için sakıncalı modeller kullanılmaktadır. Bunun sonucunda nasırdan tırnak batmasına kadar birçok mesele kadınlarda görülmektedir"

"Gün içinde devamlı yürüyerek çalışan ve saatte 6 kilometre hızla yürüyen bir insan, gün boyunca yekün bin ton yük basmaktadır. Attığı adımların sayısını da düşünürsek, ayağın ne kadar yük altında, ne kadar çok şekil değiştirdiğini kolaylıkla tahmin edebiliriz. Uzunluğu değişir, tabanının eni-boyu değişir, uzun ve enine kavisleri değişir, esner bükülür, yine doğrulur. İşte bütün bu işleri yaparken onu içine hapsettiğimiz ayakkabı, eğer bu işleri yapmasına katkı sağlamıyor, aksine mani oluyor ise, işte o vakit mesele başlıyor demektir" şeklin*de konuştu.


ERKEK AYAKKABILARI DAHA SAĞLIKLI

Ayak sağlığı yönünden kadınların çok daha çok sıkıntı yaşadığını anlatan Prof. Dr. Metin Türkmen, "Zenne' modeli denilen bayan ayakkabılarında, bilekteki kilit sistemi kaldırıldığı için, ayakkabıyı ayakta tutabilmek zorlaşmış ve kilit sistemi ayakkabının önüne kaydırılmış ve rahatça devinim etmesi gereken parmakların olduğu alana getirilmiştir. Böylece ayaktaki normal yük dağılımı engellenmiş, parmaklar hem sıkıştırılmış hem fonksiyonları engellenmiştir. Ayrıca dizin duruşu da bozulmuş ve uzun vadede o bölgelerde de şikayetlere zemin hazırlanmıştır. Ayak sağlığı için en faydalı ayakkabı ise erkek modelleri. Erkek ayakkabılarındaki topuk haznesi olması ile ayağın topuk-bilek kısmı tespit ediliyor. Bu da ayak sağlığını müspet etkiliyor"

Türkmen'e göre, ayak ile ayakkabı arasında uyumsuzluk yaşanması halinde, bazı şikayetler ortaya çıkıyor, hem de var bazı durumlar ilerliyor. Prof. Dr. Türkmen, görülen mesele konusunda şunları söylü*yor:


"Nasır, çekiç parmak deformitesi ve tırnak batması sadece ayakkabının şekli ile ilgili olarak ortaya çıkar. 'Halluks valgus' denilen ve baş parmağın dışa doğru anormal derecede açılanması ile karakterize hastalıkta da, dar ayakkabı modelleri ile hızlı bir ilerleyiş görülür"


İnce ve topuklu ayakkabı ayak ağrısı yapıyor

Gün boyu vücudun bütün ağırlığını taşıyan ayaklar, doğru ayakkabı giyilmediği için büyük ziyan görüyor. Özellikle son dönemlerde moda olan ince ve topuklu ayakkabılar kadınların ayaklarında şekil bozukluğu başta olmak üzere çeşitli rahatsızlıklara neden oluyor.

Ayak ağrısı çeken beş kişiden dördünün kadın olduğunu kaydeden Ortopedist Doktor Umur Aydoğan, topuklu ayakkabıların mümkün olduğunca geniş tabanlı olması gerektiğini anlatım etti.

Doktor Aydoğan, “Her adımda vücut ağırlığımızın yüzde ellisi ayağımızın ön tarafına, yüzde ellisi de topuğumuza yüklenir. Ayakkabının topuğu ne kadar yüksek olursa ayağın önündeki yük de buna bağlı olarak artar.” diye konuştu. Özellikle topuklu ayakkabı giyiminin uzun vadede ağırbaşlı problemler oluşturacağına değinen Umur Aydoğan, müsait olmayan ayakkabı kullanımı nedeniyle tarak kemiğine uygulanan yüksek basıncın ağrılara ve nasırlara neden olduğunu vurguladı. Türk halkında büyük çaplı ortopedik deformasyon görüldüğünü kaydeden Aydoğan’a göre en sık karşılaşılan mesele parmaklarda şekil bozukluğu. Özellikle sivri burunlu ayakkabılarda parmakların üst üste binmesine ve doğal duruşunun bozulmasına yol açıyor. Birçok insanın gerçek ayak numarasını bilmediğini öne süren ortopedi uzmanı, doğru ölçünün ayağın üç farklı yerinden ölçülmesiyle mümkün olduğunu söyledi. Ayağın en uzun parmağa göre, tarak kısmına ve iç kavis uzunluğuna göre ölçülmesi gerektiğini anlatım etti.


Konuyla ilgili diğer kaynak (habervitrini.com)


Modacıların vazgeçilmez zarafet unsuru yüksek topuklu ayakkabılar ayak sağlığına ziyan veriyor. Ayaklarda kemik çıkıntısı oluşabiliyor.


Kadınların vazgeçilmez tutkularından biri olan, güzel, şık ve bakımlı kadının kıyafetinin en büyük tamamlayıcısı ayakkabılarınızı seçerken ne kadar dikkat ediyorsunuz? Son yıllarda modanın en gözde aksesuarı haline gelen yüksek topuklu ayakkabıları şık olmak için giyerken ayak sağlığınızdan olabilirsiniz.


KEMİK ÇIKINTISI OLUŞUYOR

Çamlıca Medicana Hastanesi Ortopedi Kliniği'nden Dr. Korkut Kasapbaşı; yüksek topuklu ve sivri burunlu dar ayakkabıların giyilmesi sonucunda kadınlarda çarpık başparmak ve baş parmakta kemik çıkıntısının oluştuğunu belirtti ve ekledi: "40 yaş altı bayanlar ayakkabı seçerken genellikle modaya ve ayakkabının şekline önem veriyorlar. Sert, sivri burunlu ve yüksek topuklu ayakkabıları tercih ediyorlar. 40 yaş üzerinde ise genelde geçmişte giyilen yanlış ayakkabılar sonucu ayak sorunları ortaya çıkmaya başladığı için ayakkabı seçiminde görünüşten ziyade rahatlık ön plana çıkmaktadır."

ALÇAK TOPUK GİYİLMELİ

Dr. Kasapbaşı; ayak sağlığı için, ayak şekline ve yuvarlak burunlu, 2.5-3.5 cm topuklu ayakkabıların seçilmesi müsait olacağını söyledi.


Konuyla ilgili bir diğer kaynak (Amerikan Hastanesi Basın Bülteni)


Günümüzde ayak bilek burkulmalarına, ayak ağrılarına, su toplamalarına neden olmasına rağmen moda olan sıkı ve yüksek topuklu ayakkabılar kadınlar tarafından giyilmektedir. Şarkıcılar ve dans eden sanatçılar gösteriler ve şovlar sırasında dev ayakkabılar giymektedirler. Bunların arasında şovlarda 25cm’e kadar yükseklikte topuklu ayakkabı giyenler bile vardır. Yapılan bir araştırmada ekonomik olarak kötü dönemlerde, 1930 ve 1970lerde, Amerika’da topuk yüksekliğinin arttığı bulunmuştur. Bunun bir kaçış yolu olabileceği düşünülmüştür. Topuklu giymek bacakları uzun göstermesin, kadınları daha ince ve uzun göstermesine rağmen ayak bilek burkulması, çekiç parmak deformitesine neden olması, ağrı yapması ve nasır oluşturması gibi kötü sonuçlara da yol açar.


Doktorlar kadınların acı veren ayakkabılar giyeceğini bilirler. Eğer kadınlar ayaklarını korumak için bazı yöntemler uygularsa şikâyetleri azaltabilir. Ayrıca modaya uymak demek daima yüksek topuklu ayakkabı giymek anlamına da gelmez.


Hangi ayakkabı?

Ayakkabı seçiminde çok geniş bir yelpaze vardır. Yüksek topuklu ayakkabı giymek her vakit güzel olmayabilir. Bu nedenle ayakkabı seçiminde ister düz olsun ister topuklu olsun ayakkabının dengesi iyi olmalıdır. Ama mekanik olarak dengeli ve rahat olması kadınlar için kullanılacağı anlamına gelmez. Kendini iyi ve güvenli hissettiren ayakkabılar rahat olmasa da tercih edilebilir. Buna rağmen ayak içinde iken acı veren ve “bugün bir an önce bitse” dedirten ayakkabılar seçilmemelidir.

Kadınlar genellikle rahat ayakkabılar giymeleri konusundaki tavsiyelere kulak asmazlar. Ama topuklu ve sıkı ayakkabı giyenle*rin gün içinde ara ara ayakkabılarını çıkartmaları, ya da geceleri giymelerini önerilir. Genellikle ayağın rahatlığı için 5cm'den daha yüksek olmayan ayakkabılar tavsiye edilir. Yüksek topuklu ayakkabı giyildiğinde sadece ayak değil diz ve belle ilgili problemlerin artacağı bilinmektedir. Ayağın ön kısmına ve parmaklara aşırı yük binmektedir. Başparmağın altındaki sesamoid denen küçük kemikçiklerde ödem veya kırıklara yol açabilmektedir. Sıkışan parmakların sinirleri zedelenebilir, ağrı, uyuşukluk veya iğnelenme hissi gibi şikayetlere neden olabilir. Yapılan bir araştırmada ayak problemleri ile yüksek topuklu ayakkabı giyme arasında ilişki bulunmuş, 1900 kişinin )’unda genç yaşta yüksek topuklu giyenlerin ileri yaşta daha çok ayak problemi yaşadığı gösterilmiştir.


Kore’de yapılan bir çalışmada yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde diz çevresi kasların yürüme sırasındaki dengesini değiştirdiği gösterilmiştir. Yüksek topukluda zorlu yürüyüşler veya hareketler yapmak ayak bileği çevresi bağlarının da zedelenmesine neden verir. Ayrıca ayak bilek burkulmalarına neden olarak gerek bağ kopmalarına gerekse kırıklara yol açabilmektedirler.


Son zamanlarda yüksek topuklu ayakkabı ile yürüme kursları verilmekte olan yerler bile açılmıştır. Ağırlığı önden daha art kısma verip hamstring (bacak arkası) kasların daha çok kullanılmasının ağrıları ve problemleri azaltacağı söylenmektedir. Topuklu ayakkabılar güzel ve çekici görünebilirler ama moda olan acı çekmek değildir. Ömür boyu üzerinde durduğumuz ayaklarımızı çok sıkıntıya sokmamamız gerekir. Ayak problemlerini çözmek veya tedavi etmek zordur, bu nedenle olmasından ziyade önlenmesi daha önemlidir.