Trafik ve iş kazaları, çeşitli yaralanmalar, tümör, travma veya felç nedeniyle yüz siniri çalışmayan kişiler; dillerinden alınan sinirlerle mimiklerine yeniden kavuşabiliyor.

Çeşitli nedenlerle yüzde oluşan devinim kaybı ve şekil bozuklukları, dört saatlik bir operasyonla giderilebiliyor. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Özek; dilden alınan sinirlerle yüzdeki mimiklerin yeniden kullanılabilir hale geldiğini belirtiyor. Türkiye'de bu tedaviye ihtiyacı bulunan birçok kişi olmasına rağmen, kendilerine yılda sadece 5 olay müracaat ettiğine dikkat çeken Özek, sorularımızı yanıtladı:

* Dilden alınan sinirler, mimikleri nasıl hareketlendiriyor?
Yüzdeki mimik kasları, 'nervus fasialis' denilen bir sinir yardımıyla devinim ettirilir. Bu sinirde herhangi bir sorun oluştuğunda, bu kasların hareketleri mümkün olmaz. Böyle durumlarda; dile giden sinirlerden bir tanesinin tamamı veya bir kısmı bu sinire dikilir. Böylece, dil hareketleriyle yüzdeki mimik kaslarının işlevi sağlanır. Ayrıca; yüz kaslarına giden sinirin kesilmesi sonucu mimik kaslarında oluşacak erimeler de engellenip kasılma sağlanır.

4 SAAT SÜRÜYOR

* Operasyon ne kadar sürüyor ve işlem nasıl gerçekleşiyor?
Bu hastalarda; yüzün kayması, gözün tamamen ya da kısmi olarak kapanması ve salyayı tutamama gibi şikayetler görülür. Bu teknikle; dil siniri, yüzde kesilmenin olduğu bölgenin ilerisindeki sağlam kısma dikilir. İşlem; yüz ve dil sinirlerinin bulunmasından sonra mikroskop altında birbirlerine dikilmesi ile sonlandırılır. Operasyon için net bir vakit vermek yanlış olur ama ortalama 4 saattir.

* İşlem sonrasında kişi, normal bir görünüme kavuşabiliyor mu?
Yüzdeki devinim ve anlatım kaybı ile şekil bozuklukları bu şekilde giderilebilir. Operasyonun ardından özellikle ilk iki yıl içerisinde normale yakın bir görüntü elde edilir. Ancak hastalar, rahatsızlığın oluştuğu andan itibaren en geç iki yıl içerisinde ameliyat edilmelidir.

İYİ SONUÇ 2 YILDA ALINIR

* Yüz sinirlerindeki işlev kaybı ne kadar giderilebiliyor?
İlk iki yıl içinde yapılan operasyonların yüzde 90'ında; ameliyat sonrası ilk altı ay-bir yıl içerisinde yüzdeki simetri ve kas tonusu (gerginliği) sağlanır. İstemli kas hareketleri 18'inci aydan itibaren başlar; beşinci seneye kadar artarak devam eder.

* Bu yöntem ile kimler iyileştirilebilir?
Bu yöntem; fasiyal siniri (yüz siniri) tümöre, travmaya ve bir başka sebebe bağlı olarak fonksiyonunu tamamen yitirmiş, umumi sağlık durumu ve dil siniri bu işe müsait tüm hastalarda kullanılabilir. En iyi sonuçlar ilk iki yılda alınır. Dört yıla kadar da uygulanabilir.

* Tedavide en iyi sonuç hangi durumdaki hastalar için alınabilir?
Özellikle erken dönemdeki hastalarda ve gençlerde en iyi sonuçları alabiliriz.

* Yılda kaç kişiye bu uygulamada bulunuyorsunuz?
Yılda 5 civarında hastada fasiyal sinir ile ilgili operasyon yapıyoruz. Ama aslında bu sayı; bu konudan şikayeti olan hastalara oranlandığında son radde azdır. Çünkü Türkiye'de bu tedaviye ihtiyacı olan pek çok kişi var